Powieść, której akcja rozgrywa się w Warszawie przełomu lat 20. i 30., ukazuje przypadkową karierę byłego fordansera z półświatka, pozbawionego skrupułów Nikodema Dyzmy. Dzięki zapotrzebowaniu na "mocnego człowieka" w zdeprawowanym moralnie i skorumpowanym kręgu sanacyjnej elity towarzyskiej Dyzma, używając sprytnej mistyfikacji, właściwie świadomie akceptowanej przez otoczenie, osiąga zaszczyty i pieniądze. Książka jest satyrycznym obrazem pewnego środowiska i zachowuje do dziś, bolesną chwilami, aktualność.