Wołodymyr Rafiejenko w kunsztowny i nieszablonowy sposób podejmuje temat wojny, która nieodwracalnie zmieniła jego ojczysty region. Odkąd do alegorycznego miasta Z na wschodzie Ukrainy zawitało wojenne piekło, przestały tu obowiązywać prawa boskie i ludzkie. Ukraińcy z Donbasu mierzą się nie tylko z realiami rosyjskiej okupacji, lecz także zaburzeniami czasoprzestrzeni i zjawiskami paranormalnymi. Od trudnych wyborów, których muszą dokonać bohaterowie Najdłuższych czasów, zależeć będą nie tylko ich własne losy, lecz także przyszłość całej Ukrainy i Rosji oraz Związku Radzieckiego, który co prawda upadł, ale nie do końca.
***
Piąty Rzym to coś więcej niż łaźnia. W mieście Z nie działają prawa fizyki. A mówiąc ściślej , działają inaczej, niż do tego przywykliśmy. Wysyłasz tu konia, a ten zmienia się w wiolonczelę . Czołg staje się grzechotką. Nieboszczyk melodią. Prawosławny czołgista Buriatem .
***

Żadnego innego Raju o prócz kraju swojego serca człowiek mieć nie może. I żadne inne Piekło też mu nie grozi. Możesz jeszcze za życia zasłużyć na Ukrainę wieczną i piękną, a możesz na wiekuiste prorosyjskie Z .
***

Uśmiechnie się, wysunie nos spod koca, a za oknem będzie padać śnieg. Błękitny promyk błyśnie w zamarzniętym oknie. Przed nim wielkie, ogromne życie, a wojny nie ma, nie było nigdy i już nigdy nie będzie.

-fragmenty książki

Wołodymyr Rafiejenko (ur. 1969) – ukraiński prozaik i poeta. Urodził się i wychował w Doniecku, gdzie studiował filologię rosyjską i kulturoznawstwo. Jego rosyjskojęzyczna proza porównywana jest do twórczości Nikołaja Gogola czy Wieniedikta Jerofiejewa. Latem 2014 roku opuścił rodzinny Donieck, obecnie mieszka w Kijowie. Za powieść Najdłuższe czasy został uhonorowany Nagrodą Wyszehradzką Partnerstwa Wschodniego. W roku 2019 opublikował swą pierwszą książkę po ukraińsku – Mondegrin. Pisni pro smert’i lubow.

Tłumaczka Anna Ursulenko – slawistka, adiunkt w Instytucie Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Autorka kilku przekładów literackich z języków ukraińskiego, rosyjskiego i czeskiego, przetłumaczyła między innymi fragment powieści Wołodymyra Rafiejenki Demon Kartezjusza („Odra” 2015, nr 7-8). W latach 2015-2017 współpracowała jako tłumacz z Międzynarodowym Festiwalem Literackim Miesiąc Spotkań Autorskich.

Tłumacz Marcin Gaczkowski – literaturoznawca, historyk, redaktor, nauczyciel akademicki na Uniwersytecie Wrocławskim. Tłumaczy z języków ukraińskiego i rosyjskiego na polski. Współtwórca portalu literackiego Rozstaje.art, członek Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury.